Osobie wymagającej całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, niemogącej samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu, której nie można zapewnić niezbędnej pomocy w formie usług opiekuńczych, przysługuje prawo do umieszczenia w domu pomocy społecznej.
Domy pomocy społecznej, w zależność od tego, dla kogo są przeznaczone, dzielą się na domy dla:
- osób w podeszłym wieku;
- osób przewlekle somatycznie chorych;
- osób przewlekle psychicznie chorych;
- dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie;
- dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie;
- osób niepełnosprawnych fizycznie
Kierowanie do domu pomocy społecznej
Osoba ubiegająca się o miejsce w domu pomocy społecznej (w przypadku osób ubezwłasnowolnionych – opiekun prawny, w przypadku dzieci – rodzice lub opiekun prawny) składa wniosek w ośrodku pomocy społecznej w swoim miejscu zamieszkania. Decyzję o skierowaniu do domu pomocy społecznej odpowiedniego typy podejmuje kierownik ośrodka pomocy społecznej. Następnie jeśli w domu pomocy społecznej jest wolne miejsce, starosta powiatu na terenie którego znajduje się ten dom (lub w jego imieniu dyrektor PCPR) wydaje decyzję o umieszczeniu osoby zainteresowanej w tym domu. Jeśli nie ma wolnego miejsca – osoba ubiegająca się o nie zostaje wpisana na listę osób oczekujących na miejsce, a decyzja o umieszczeniu zostanie wydana po uzyskaniu wolnego miejsca.
Odpłatność za pobyt w domu pomocy społecznej
Pobyt w domu pomocy społecznej jest odpłatny. Średni miesięczny koszt pobytu ustalany jest przez starostę powiatu na terenie, którego znajduje się dom na początku każdego roku i obowiązuje do czasu ustalenia kosztu na rok następny. Do odpłatności zobowiązania jest w pierwszej kolejności osoba przebywająca w domu pomocy społecznej (w przypadku dzieci są to ich rodzice lub opiekunowie). Odpłatność wnoszona przez mieszkańca domu nie może przekroczyć 70% jego dochodu. Jeśli kwota wnoszona przez mieszkańca nie pokrywa kosztów pobytu, do pokrycia pozostałej części należności zobowiązana jest rodzina mieszkańca domu. Jeśli rodzina nie ma możliwości wnoszenia tej opłaty (lub mieszkaniec domu nie ma rodziny) pozostałą część należności za pobyt mieszkańca ponosi gmina, która skierowała w/w mieszkańca do domu pomocy społecznej. Decyzję o odpłatności wydaje organ, który wydał decyzję o skierowaniu do domu.